زمینه‌های تاریخی و اجتماعی مؤثر بر شکاف قومی در ایران

Authors

حسین محمدزاده استادیار جامعه‏ شناسی، گروه علوم انسانی دانشگاه پیام‌نور کردستان

سعید خانی استادیار جمعیت‏شناسی، گروه جامعه‏شناسی دانشگاه کردستان

Abstract:

کشور ایران اقوام بسیار متنوعی را در خود جای داده است. مطابق منابع و شواهد، شکاف قومی در میان بخشی از اقوام ایرانی فعال شده است. فعال‌شدن شکاف قومی عوامل پرشماری دارد و پیامدهای سیاسی‌ـ‌اجتماعی آن نیز پیچیده است. هدف این تحقیق، بررسی زمینه‏های تاریخی و اجتماعی مؤثر بر شکاف قومی و سازوکار فعال‌شدن آن در میان پنج قوم ایرانی است. مبانی نظری تحقیق در نظریة استین روکان و نظریههای چندمتغیرة قومی ریشه دارد. جامعة آماری شامل اقوام ساکن در ایران است. روش تحقیق تاریخی‌ـ‌تطبیقی است. اتکای مطالعه بر منابع اسنادی بوده و بیشتر از دادههای ثانوی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که شکاف قومی در فرآیندی تاریخی در میان بعضی اقوام ایرانی فعال شده است. تشکیل دولت متجدد مرکزگرا، ملتسازی ناقص و ایجاد نابرابری قومی در ابعاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، و احساس تبعیض قومی نقشی برجسته در این فعال‌شدن داشته است. مدیریت توزیع عدالت و کاهش نابرابری در ابعاد مختلف شکاف قومی فعال را ترمیم و آن را به شکاف غیرفعال تبدیل خواهد کرد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

شکاف های اجتماعی و تاثیر آن بر شکل گیری ورشد رادیکالیسم در سوریه با تاکید بر شکاف های قومی – مذهبی

از زمان آغاز بحران سوریه درسال 2011 تاکنون بسیاری این بحران را ناشی از توطئه‌ای میدانند که از خارج از این کشور و به‌وسیلۀ امریکا و انگلیس و متحدان منطقهای آنها؛ یعنی اسرائیل و عربستان برنامهریزی و اجرا شده است. اما علیرغم هدایت بحران از خارج، وجود برخی شکافهای اجتماعی در جامعۀ سوریه مانند: شکافهای قومی ومذهبی که در قالب تعارضهای درون گروهی شیعه- سنی و برون گروهی کردی– عربی بروز نموده ب...

full text

فاصله قومی و عوامل مؤثر بر آن در ایران

وجود احساس نزدیکی و پذیرش اجتماعی در بین اقوام ایرانی، یکی از مطمئن ترین راههای نیل به همبستگی و وفاق اجتماعی در ایران به شمار می آید. این مقاله با اتخاذ رویکردی جامعه شناختی، به بررسی میزان فاصله اجتماعی ساکنان شهر بانه (که به لحاظ قومیتی کرد هستند) از اقوام ایرانی و عوامل مؤثر بر آن می پردازد. در این پژوهش، منظور از فاصله اجتماعی، گرایش اعضای یک قوم به پذیرش یا طرد اعضای اقوام دیگر است. این گ...

full text

تأثیر شکاف قومی و مذهبی بر ناپایداری سیاسی در لبنان

جامعه لبنان متشکل از اقلیتهای قومی، نژادی، زبانی و مذهبی فراوان ی م یباش . وج ود چن ینگستردگی قومی و مذهبی، بسترساز گسستگی، شکاف، تنش و کشمکشهای فراوان در گستره تاریخیدر این کشور ش ه است. درواقع، هر عضو جامعهی لبنان بیش از آنکه خود را در قالبی ملی تعریف کن با تأکی بر عناصر فرو ملی بهویژه قومیت و مذهب؛ خود را یک سنی، شیعه، و یا یک مس یحی م ارونیتعریف میکن . بیشک در چنین جامعهای که از یکس و، بح ر...

full text

زمینههای اجتماعی و جریانشناسی مشروعیتیابی نادر

سقوط اصفهان در سال 1135 ﻫ . ق/1722م زمینه‌ساز پایان عمر سیاسی صفویان شد. در این شرایط، افراد مختلفی تلاش کردند با فراهم نمودن زمینه‌های اجتماعی لازم، قدرت را به دست گیرند. این عده تلاش می‌کردند ضمن بهره‎برداری از مشروعیت صفویه برای خود، مقبولیت صفویان را در جامعه از بین ببرند. در این میان، نادر با تلاش‌های نظامی و سیاسی خویش، موفقیت بیشتری برای آماده‌سازی زمینه‌های اجتماعی مشروعیتیابی خود به ...

full text